3FM-dj Wijnand Speelman: ik zag de leegte in hun ogen

Dit jaar wordt bij 3FM Serious Request: The Lifeline geld opgehaald voor slachtoffers van mensenhandel. Dj Wijnand Speelman reisde af naar Colombia en zag daar met eigen ogen hoe groot de effecten van mensenhandel zijn. Maar, zo benadrukt hij in gesprek met BuzzE, de problemen spelen net zo goed in Nederland. Het geld gaat naar het Rode Kruis, dat zich wereldwijd inzet voor slachtoffers van mensenhandel.

"Het Rode Kruis probeert over de hele wereld mensenhandel tegen te gaan, maar doet uiteraard ook aan nazorg", vertelt de dj. "Zo schakelen ze psychosociale hulp in - veel slachtoffers kampen met PTSS - en proberen ze ervoor te zorgen dat de slachtoffers het leed een plekje kunnen geven. Ze maken er een op het individu gericht project van. Daarom is deze actie zo belangrijk: we kunnen een leven redden."

De reis naar Colombia maakte grote indruk op de 31-jarige Wijnand. Het was een tocht vol contrasten: het prachtige, glooiende Colombiaanse landschap vol koffieplantages, bananenbomen en schitterende natuur, versus de schrijnende verhalen van de slachtoffers. Hij sprak er met Colombiaanse slachtoffers en gevluchte Venezolanen, de reportages die hij maakte worden afgespeeld tijdens Serious Request: The Lifeline, dat plaatsvindt van 18 tot en met 24 december. "Onder de schoonheid van Colombia gaan de gruwelijkste verhalen schuil."

Raakvlakken met Nederland

Voor eerdere Serious Request-acties was de dj al naar andere landen geweest, waaronder Congo en de Filipijnen. Dit jaar was Wijnand ontsteld over de aard van de gruwelijkheden. "Leed kan je nooit vergelijken, maar mensenhandel is een bijzonder fenomeen. Een natuurramp overkomt mensen, een oorlog speelt tussen twee kampen. Maar mensenhandel, dat is een uitgedokterd plan. De ene persoon doet de ander moedwillig iets aan en houdt dat soms jarenlang in stand. Dat was bizar om te horen."

Wijnand vertelt over twee Colombiaanse zusjes, allebei met een baby. Een fotograaf schetste hun een prachtig toekomstbeeld in een andere stad, maar dwong hen, eenmaal verhuisd, de prostitutie in. Zes jaar lang moesten ze daar werken, hun kinderen kwamen amper buiten. Uiteindelijk werden ze bevrijd. "Ik zag de leegte in de ogen van de moeders", zegt de dj. "Toen we hen vroegen hoe ze de toekomst zagen, keken ze ons aan alsof ze water zagen branden. Ze waren alleen bezig met de toekomst van hun kinderen, alsof hun eigen toekomst al was weggevaagd."

Maar denk niet dat mensenhandel alleen in het buitenland speelt, benadrukt Wijnand. "Ook hier heb ik slachtoffers gesproken, ook hier hoorde ik vreselijke verhalen." De dj ziet raakvlakken tussen de verhalen uit Colombia en die uit Nederland. "De stap naar mensenhandel is vaak klein. Slachtoffers worden onder valse voorwendselen gestrikt, vaak door een bekende. Voor veel mensen lijkt mensenhandel een ver-van-hun-bed-show, maar dat is het niet. Het is een wereldwijd probleem."