'Borat' noemt fakenews op social media bedreiging voor democratie

Sacha Baron Cohen is onder meer bekend van zijn typetje Borat, een fictieve journalist die met zijn fakenews veel Amerikanen op het verkeerde been zette. Diezelfde Sacha haalde vorige week in een toespraak in New York al uit naar sociale media en maandag doet hij daar in een opiniestuk voor de Washington Post nog een schepje bovenop. Hij schrijft dat platforms als Facebook, Twitter en YouTube te weinig doen om fakenews aan te pakken en zo indirect bijdragen aan een onrealistisch en haatdragend wereldbeeld.

De acteur die naast Borat ook typetjes als Ali G en Brüno speelde, weet dat lezers hem misschien door zijn werk minder serieus nemen, maar hoopt toch dat zijn boodschap gehoor vindt. "Het lelijke van mijn grappen is dat ze wel laten zien waarom ik zo bezorgd ben over onze pluralistische democratieën", schrijft hij. "Facebook, YouTube, Twitter en andere sociale media bereiken miljarden mensen. De algoritmes waar deze platforms op leunen, versterken bewust content waardoor gebruikers betrokken blijven. Verhalen die onze instincten, woede en angsten triggeren. Daarom doet fakenews het beter dan echt nieuws op sociale media. Het is bewezen dat leugens zich sneller verspreiden dan de waarheid."

"Op het internet lijkt alles evengoed legitiem", meent hij. "De waanideeën van een idioot lijken net zo geloofwaardig als de bevindingen van een Nobelprijswinnaar. We kunnen de simpele feiten - de basis van onze democratie - niet langer meer onderscheiden (van de leugens)."

Adolf Hitler

In zijn toespraak van vorige week zei Sacha al dat sociale media bijna niet aansprakelijk zijn voor de content die hun gebruikers plaatsen. Toch proberen Twitter en Google wel rekening te houden met de content en (politieke) advertenties die gebruikers te zien krijgen. Facebook blijft volgens Sacha wat dat betreft echter achterlopen op de rest. "Facebook zou iedere 'politieke' advertentie plaatsen die je maar zou willen, zelfs als het een leugen zou zijn", meent hij. "Op deze manier helpt het je om die leugens gericht voor gebruikers te plaatsen voor maximaal effect. Als Facebook in de jaren dertig zou hebben bestaan, zou het bijvoorbeeld toegestaan hebben dat Adolf Hitler filmpjes van dertig seconden kon plaatsen met zijn 'oplossing' voor het 'Joden-probleem'."

Er is volgens de acteur een simpele oplossing op dit soort praktijken tegen te gaan. "Begin met het factchecken van politieke advertenties voordat je ze plaatst, stop micro-gerichte leugens direct en plaats advertenties niet als ze onjuist zijn."

Facebook had daarop gereageerd en gezegd dat het "gebruikers die geweld aanprijzen of steunen verwijdert". "Niemand - inclusief de politiek- mag haat, geweld of genocide aanprijzen of ervoor adverteren", schreef het sociale medium in een statement.