Downton Abbey regisseur Michael Engler is soms starstruck

Hij stond aan de basis van grote hits als Sex and the City en Six Feet Under, de Amerikaanse regisseur Michael Engler. Met Downton Abbey maakt Engler nu de overstap naar het witte doek. Op het Nederlands Filmfestival in Utrecht gaf de regisseur deze week een masterclass. Hij vertelde over theater en televisie, en over zijn samenwerking met tal van zeer bekende acteurs.

De regisseur begon zijn carrière als theatermaker, maar maakte begin jaren negentig de overstap naar de televisie. In de afgelopen dertig jaar regisseerde hij afleveringen van tientallen hitseries, van Sex and the City tot Six Feet Under, en van Deadwood tot West Wing. "In de jaren negentig ontwikkelde televisie zich echt", legt hij uit. "Er kwam, mede door de komst van zenders als HBO, meer ruimte voor andere televisieseries; meer theatraal, met meer diepgang. Theater en televisie trokken dichter naar elkaar toe."

Met televisie viel bovendien een groter en breder publiek te bereiken, zo zag Engler in. "Theater was, zeker in die tijd, echt iets voor de elite; in principe preekte je vooral voor eigen parochie. Met televisie kan je ook andere groepen bereiken, met een andere sociaal-economische achtergrond of een ander opleidingsniveau. Dat vond ik heel interessant."

Geen oud makende make-up

Net als Sex and the City maakte ook Downton Abbey, de hitserie waarvoor hij de laatste twee seizoenen een aantal afleveringen regisseerde, de overstap naar de bioscoop. "Een periodeserie als Downton Abbey leende zich uitstekend om de overstap te maken", vindt Engler. "De pracht en praal van de Britse aristocratie komt heel goed tot zijn recht op het witte doek." Bovendien had hij als regisseur veel meer tijd om te repeteren met de acteurs en na te denken over de juiste shots. "Bij het draaien van een tv-serie sta je eigenlijk doorlopend onder spanning", legt de filmmaker uit. "Er is doorlopend tijdsdruk door de strakke planning."

De inzet van Engler en schrijver en geestelijk vader Julian Fellowes was een film te maken die niet alleen de fans zou bekoren, maar die óók mensen die de serie niet kennen zou kunnen aanspreken. De tijdssprong van achttien maanden was een bewuste keuze. "We wilden eigenlijk alle vaste personages uit de serie terug laten keren. En op deze manier konden we enige afstand nemen van alle plots in de serie, maar was het tegelijkertijd toch nog aannemelijk dat alle vaste karakters zich nog in de nabijheid van het landgoed bevonden", vertelt hij enthousiast. "Als er nog veel meer tijd tussen de serie en de film was verstreken, hadden we oud makende make-up moeten gebruiken; dat wilden we niet."

De regisseur is soms nog 'starstruck' over de sterren die hij voor zijn camera krijgt, zoals Dame Maggie Smith. "All the time!" bekent Engler lachend. "Maar het helpt mij niet in mijn werk als ik dat laat merken; dat vinden acteurs alleen maar irritant. Jij moet de leiding hebben op een set en je moet cast en crew helpen het beste uit zichzelf te halen. Natuurlijk hoef ik iemand als Maggie Smith niet uit te leggen hoe zij moet acteren. Maar ik kan wél duidelijk maken dat voor een bepaalde situatie in het verhaal een bepaalde intonatie beter kan werken, of wat haar exacte rol in een shot moet zijn. Als regisseur heb je een beter totaaloverzicht van het verhaal of de film dan de acteurs."